Ἡ ἐποχὴ ποὺ ζῆ ὁ Πανσέληνος (τέλος δεκάτου τρίτου μὲ ἀρχὲς δεκάτου τετάρτου αἰῶνος) εἶναι μεταβατική. Νέες περιπέτειες προμηνύονται –καὶ ἤδη ἔχουν ἀρχίσει– σὲ Ἀνατολὴ καὶ Δύσι.
Φορτώνεται ὁ οὐρανὸς μὲ ἀπειλητικὰ σύννεφα βαρβαρικῶν ἐπιδρομῶν καὶ συμφορῶν ποὺ θὰ βροῦν τοὺς Ὀρθοδόξους λαοὺς τῆς Ἀνατολῆς, ἐνῶ ὑποφώσκει στὴ Δύσι κάποιο φῶς θεωρουμένης προόδου μὲ τὴν ἀναβίωσι τῶν ἀρχαιοελληνικῶν σπουδῶν στὴ φιλοσοφία καὶ στὴν τέχνη, ποὺ προετοιμάζουν τὴ λεγομένη Ἀναγέννησι καί, ἀργότερα, τὸν Διαφωτισμό.
Ἔχουν ἀνάγκη καὶ ἡ Ἀνατολὴ καὶ ἡ Δύσι ἀπὸ κάποια συμπαράστασι. Ἡ Ἀνατολή, ἐνίσχυσι γιὰ νὰ μὴν καταρρεύση ὑπὸ τὸ βάρος τῶν δεινῶν. Ἡ Δύσι, συγκράτησι γιὰ νὰ μὴ ζαλιστῆ καὶ πιστέψη στὴν κατ᾿ ἐπίφασιν πρόοδο, μὲ τὴν ἀναγέννησι τῶν κλασικῶν σπουδῶν καὶ τὴν ἄνθησι τοῦ οὑμανισμοῦ.
Εἰσήγησι στὸ Συνέδριο «Ἅγιον Ὄρος, τὸ μεγαλεῖο τοῦ Πρωτάτου, ἡ σωτηρία τοῦ μνημείου καὶ ἡ διαχρονικὴ συμβολὴ τῶν Καρυῶν», Θεσσαλονίκη, 21 Ὀκτωβρίου 2006.
