Ὁ σύγχρονος μοναστικὸς βίος εἶναι ὁ ἴδιος ὁ πανάρχαιος καὶ ἀείζωος ποὺ τρέφεται ἀπὸ τὴ λειτουργικὴ θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Συνήθως λέγεται –καὶ ἔτσι εἶναι– ὅτι ἔχομε μιὰ ἀναγέννησι τοῦ μοναχικοῦ βίου στὴν Ἑλλάδα. Αὐτὸ δὲν εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἱστορικὴ συνέχεια καὶ ἐξέλιξι ἀλλὰ ὑπαρξιακὴ ἀντίδρασι καὶ φανέρωσι ἑνὸς δυναμισμοῦ κρυμμένου στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ στὶς ρίζες τῆς Παραδόσεώς μας.
Ἐξηγοῦμαι δι’ ὀλίγων. Περάσαμε τὴ μακρὰ περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας τρεφόμενοι ἀπὸ τὴν πίστι τῶν Πατέρων, τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ὅταν ἀρχίσαμε νὰ ἐλευθερωνώμαστε μὲ τὴν ἐπανάστασι τοῦ 1821, ἦλθαν ἔξωθεν οἱ Βαυαροὶ μὲ τὸν Ὄθωνα νὰ διοργανώσουν τὸ νέο κράτος.
Οἱ ἄνθρωποι προσέφεραν αὐτὸ ποὺ εἶχαν. Προσπάθησαν νὰ διοργανώσουν τὰ πάντα ἐξ ἀρχῆς σύμφωνα μὲ τὴ ζωή, τὴν παιδεία καὶ τὸν πολιτισμό τους.
Ἔτσι, ἀρχίζει μιὰ νέα περίοδος τῆς ἱστορίας μας, ποὺ ἐπηρέασε ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ τόπου: ἀπὸ τὸ πῶς θὰ κτίζωμε τὰ σπίτια καὶ τὶς ἐκκλησίες· πῶς θὰ εἰκονογραφοῦμε τοὺς ναούς· πῶς θὰ ψάλλωμε, μέχρι τὸ πῶς θὰ διασκεδάζωμε, θὰ τραγουδοῦμε καὶ θὰ χορεύωμε…
Εἰσήγησι στὸ Β΄ Συνέδριο τοῦ Δήμου Ἀθηναίων «Ἡ Ἑλλάδα στὸν κόσμο: Βυζαντινὲς Σπουδές», 25-27 Ἰουνίου 2009
